Ung thư cổ tử cung

YẾU TỐ NGUY CƠ

Là loại ung thư chiếm tỉ lệ cao ở phụ nữ trong các nước chậm phát triển, ơ nước ta, miền Nam có tỉ lệ 52% và ở miền Bắc 22% trong các loại ung thư ở nữ. Tỉ lệ tử vong cao, ở Pháp mỗi năm có tới 1.600 ca và ớ Mỹ có 4.400 ca.

Tuổi nguy cơ cao nhát 45-50, chiếm 50,4%. Tuy nhiên vẫn thấy ở tuổi dưới 21.

Yếu tố thuận lợi được nhắc đến, như trong nguy cơ gây nghịch sản cổ tử cung. Đặc biệt gần đây sự quan tâm được tập trung vào virus mà điển hình là HPV. Tồn thương do HPV là những nhú sùi, chứa tế bào rỗng, bào tương thoái hóa, các nhân quái, đa nhân. Tại hội nghị thứ 35 Ung thư học lâm sàng Mỹ (8-1999) và hội nghị Euroginé 2000, Paris, đã xác nhận HPV có 90 – 100% trên khôi ung thư cố tử cung.

Tê bào rồng do nhiễm HPV

ơ nước ta, ung thư cố tử cung rất cao gặp ở bộ đội, thanh niên xung phong…nhiễm chất độc da cam do Mỹ rải.

Một sô’ nước phát triển khác, tốc độ đô thị hóa nhanh, sự di dân vào thành thị với đời sống thiếu thôn, cung bậc văn hóa bị hạ thấp làm tăng tỉ lệ này tới 2,5%.

CHẨN ĐOÁN

Dâu hiệu chị em thây

Thời gian đầu sự cảm nhận dâu hiệu ung thư rất nghèo nàn. Chỉ khi tế bào tân sinh mô thực sự là tế bào ung thư thì các triệu chứng xuất hiện, song cũng dễ nhầm với bệnh cảnh khác. Tuy vậy cần chú ý các dấu hiệu:

Chảy máu âm đạo tự nhiên sau một công việc nặng, sau sinh hoạt tình dục hay sau táo bón.
Dịch âm đạo nhiều, có lẫn máu, lờ lờ máu cá, mùi hôi.
Xuất hiện muộn: dấu hiệu đau lưng ê ẩm, lan xuống cả mông đùi không dứt. Bí tiểu tiện khi ung thư lan rộng.

Nhận biết qua cận lâm sàng

Sinh thiết cổ tử cung, chẩn đoán dựa trên vi thể là chắc chắn hơn cả.

Hình ảnh ung thư tế bào gai chiếm 90 – 95%. Còn lại 5 – 10% là ung thư tế bào tuyến dưới dạng nhú, polyp, sùi loét. Tiên lượng xấu hơn ung thư tế bào gai.

DIỄN BIẾN VÀ TIÊN LƯỢNG

Theo Fédération Internationale de Gynécologie et d’ Obstétrique (FIGO).

Giai đoạn	Tình trạng K xâm lấn	Di căn tới hạch	Sống 5 năm
To	Tế bào ác cùa tế bào bong		100%
T.in-situ
T,	K lan tại cổ tử cung	15%	80%
T„	Lan ở 1/3 trên âm đạo	30 %	50%
T„,	Tới 1/3 dưới âm đạo, sang
	bụng. Đáy TC dính chắc	60%	30%
Tiv	Lan tới âm hộ, ổ bụng xa		0-5%

PHÒNG CHỐNG

Trị liệu

Ở người trẻ, chưa con, phát hiện sớm To, có thế khoét chóp, cắt đọan cố tử cung.

Nếu đã có con, lớn tuổi, (Tị) có khi cắt bỏ tử cung.. Tiên lượng khả quan. Sau đó được theo dõi định kỳ chặt chẽ.

Til, kết hợp xạ trị với phẫu thuật, đặt radium tử cung-âm đạo. Theo dõi chặt chẽ định kỳ, chụp X quang thận, niệu quản…siêu âm, làm tê bào âm đạo.

Till, Tiv : Tia xạ.

Phòng bệnh

Nâng cao ý thức giữ gìn vệ sinh thân thể, sinh dục và kế họach hóa gia đình.

Chữa tất cả các bệnh có liên quan tới cỗ tử cung như polyp, viêm… Nghi ngờ loạn sản, cắt bỏ.

Mỗi chị em khám định kỳ sức khỏe và phụ khoa hàng năm. Từ 30 tuổi trở lên, đều được kiểm tra tế bào âm đạo-cồ tử cung hàng năm.

Trong ăn uống hàng ngày, lập chế độ ăn uống lành mạnh. Thật vậy, đó là bữa ăn giảm mỡ, thịt, nhiều rau xanh hoa quả. Tăng cường vitamin và vi khoáng. Ớ Ý, năm 1988 có cuộc vận động áp dụng ăn nhiều ß-caroten và thấy tỉ lệ nghịch với nguy cơ ung thư cổ tử cung.

Bác sĩ Charles Butter Worth Mrodszy (Đại học Tống hợp Alamaby, Birmingham) nghiên cứu 464 phụ nữ bị virus thấy acid folic trong máu giảm 5 lần và có xu hướng biến đổi không bình thường gây ung thư cổ tử cung. Nếu được bố xung a. folic có trong rau quả sẽ có khả năng kháng nhiễm virus 80%.

Viện Ung thư Quôc gia Mv công bô ăn cà chua hàng ngày có tác dụng giảm ung thư miệng, vú, cổ tử cung… Ăn 1 quả/ngày sẽ giảm 50% so với ăn 3 quả/tuần. Cà chua chứa vitamin A,c, lycopen có khả năng bảo vệ tế bào, chông lại các chất gây ung thư.

Nhiều nhà khoa học đã chỉ ra rằng đậu nành có tác dụng kháng oxy-hóa ngăn chặn đột biến gen và chống ung thư. Một sô chất từ đậu nành như Isoflavon, được coi là hóa chất bảo vệ ngăn những tổn hại không thề đảo ngược ở tế bào.