Cúm là một bệnh nhiễm trùng đường hô hấp thường gặp, đặc biệt nguy hiểm đối với phụ nữ mang thai. Hệ miễn dịch suy yếu trong thai kỳ khiến bà bầu dễ mắc cúm hơn và đối mặt với các biến chứng nghiêm trọng. Vậy làm thế nào để phòng cúm cho bà bầu hiệu quả? Bài viết này sẽ cung cấp những thông tin hữu ích và các biện pháp phòng ngừa cúm đã được chứng minh, giúp mẹ bầu an tâm tận hưởng thai kỳ khỏe mạnh.

Tại Sao Bà Bầu Dễ Bị Cúm Và Nguy Hiểm Như Thế Nào?

Khi mang thai, cơ thể người phụ nữ trải qua nhiều thay đổi, bao gồm cả sự suy giảm tạm thời của hệ miễn dịch để tránh đào thải thai nhi. Điều này khiến bà bầu trở nên nhạy cảm hơn với các tác nhân gây bệnh, đặc biệt là virus cúm.

Cúm ở bà bầu không chỉ gây ra các triệu chứng khó chịu như sốt, ho, đau họng, đau nhức cơ thể mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ:

• Biến chứng hô hấp: Viêm phổi, viêm phế quản, suy hô hấp.
• Biến chứng thai kỳ: Sinh non, sảy thai, thai chết lưu.
• Ảnh hưởng đến thai nhi: Dị tật bẩm sinh (đặc biệt trong 3 tháng đầu thai kỳ), nhẹ cân, tăng nguy cơ mắc các bệnh lý về sau.

Các Biện Pháp Phòng Cúm Hiệu Quả Cho Bà Bầu

Phòng bệnh hơn chữa bệnh, đặc biệt là đối với bà bầu. Dưới đây là những biện pháp phòng cúm hiệu quả đã được các chuyên gia y tế khuyến cáo:

1. Tiêm Vắc Xin Cúm: “Lá Chắn” Vững Chắc

Tiêm vắc xin cúm là biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất, an toàn và được khuyến cáo cho tất cả phụ nữ mang thai, bất kể giai đoạn nào của thai kỳ. Vắc xin giúp cơ thể tạo ra kháng thể chống lại virus cúm, bảo vệ cả mẹ và bé.

• Thời điểm tiêm: Nên tiêm vắc xin cúm càng sớm càng tốt khi có thai, tốt nhất là trước mùa cúm (thường là vào mùa thu).
• Loại vắc xin: Nên chọn vắc xin cúm bất hoạt (không chứa virus sống) để đảm bảo an toàn cho thai nhi.
• Hiệu quả: Vắc xin cúm giúp giảm nguy cơ mắc cúm, biến chứng và bảo vệ thai nhi khỏi các tác động tiêu cực của bệnh.

Tìm hiểu thêm về vắc xin cúm cho bà bầu (CDC – Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ).

2. Vệ Sinh Cá Nhân: Lá Chắn Đầu Tiên

Vệ sinh cá nhân đúng cách là biện pháp đơn giản nhưng vô cùng quan trọng để ngăn ngừa sự lây lan của virus cúm.

• Rửa tay thường xuyên: Rửa tay bằng xà phòng và nước sạch ít nhất 20 giây, đặc biệt sau khi ho, hắt hơi, chạm vào các vật dụng công cộng.
• Sử dụng dung dịch sát khuẩn: Mang theo và sử dụng dung dịch sát khuẩn tay nhanh khi không có điều kiện rửa tay bằng xà phòng và nước.
• Che miệng và mũi khi ho, hắt hơi: Sử dụng khăn giấy hoặc khuỷu tay để che miệng và mũi khi ho, hắt hơi. Vứt bỏ khăn giấy đã sử dụng vào thùng rác và rửa tay ngay sau đó.
• Tránh chạm tay lên mặt: Hạn chế chạm tay vào mắt, mũi, miệng vì đây là những con đường dễ dàng để virus xâm nhập vào cơ thể.

3. Tăng Cường Hệ Miễn Dịch: “Nội Lực” Chống Lại Bệnh Tật

Một hệ miễn dịch khỏe mạnh là chìa khóa để chống lại các tác nhân gây bệnh, bao gồm cả virus cúm.

• Chế độ dinh dưỡng cân bằng: Ăn uống đầy đủ các chất dinh dưỡng, đặc biệt là vitamin C, vitamin D, kẽm và protein. Tăng cường rau xanh, trái cây tươi, ngũ cốc nguyên hạt và các loại thực phẩm giàu dinh dưỡng khác.
• Uống đủ nước: Uống đủ 2-3 lít nước mỗi ngày để duy trì độ ẩm cho cơ thể và hỗ trợ chức năng miễn dịch.
• Ngủ đủ giấc: Ngủ đủ 7-8 tiếng mỗi đêm để cơ thể có thời gian phục hồi và tăng cường hệ miễn dịch.
• Tập thể dục thường xuyên: Vận động nhẹ nhàng, phù hợp với sức khỏe và giai đoạn thai kỳ. Đi bộ, yoga, bơi lội là những lựa chọn tốt.
• Giảm căng thẳng: Căng thẳng kéo dài có thể làm suy yếu hệ miễn dịch. Tìm cách thư giãn, giải tỏa căng thẳng như nghe nhạc, đọc sách, thiền, hoặc trò chuyện với người thân, bạn bè.

4. Tránh Tiếp Xúc Với Người Bệnh: Hạn Chế Nguy Cơ Lây Nhiễm

Cúm là bệnh dễ lây lan qua đường hô hấp. Do đó, việc tránh tiếp xúc với người bệnh là rất quan trọng.

• Hạn chế đến nơi đông người: Đặc biệt là trong mùa cúm, nên hạn chế đến những nơi công cộng, đông người. Nếu phải đến, hãy đeo khẩu trang và giữ khoảng cách an toàn với mọi người.
• Tránh tiếp xúc gần với người bệnh: Nếu có người thân, bạn bè bị cúm, hãy tránh tiếp xúc gần để giảm nguy cơ lây nhiễm.
• Thông thoáng nhà cửa: Mở cửa sổ để thông thoáng nhà cửa, giúp không khí lưu thông và giảm nồng độ virus trong không khí.
• Vệ sinh nhà cửa thường xuyên: Lau chùi các bề mặt thường xuyên tiếp xúc như tay nắm cửa, bàn ghế, điện thoại bằng dung dịch khử khuẩn.

Nhận Biết Sớm Triệu Chứng Cúm Và Xử Lý Đúng Cách

Nếu bà bầu có các triệu chứng nghi ngờ cúm như sốt, ho, đau họng, đau nhức cơ thể, mệt mỏi, cần:

• Đến gặp bác sĩ: Đến gặp bác sĩ để được thăm khám, chẩn đoán và điều trị kịp thời. Không tự ý dùng thuốc, đặc biệt là thuốc kháng virus, vì có thể gây hại cho thai nhi.
• Nghỉ ngơi đầy đủ: Nghỉ ngơi tại nhà, tránh vận động mạnh.
• Uống nhiều nước: Uống nhiều nước để bù nước cho cơ thể.
• Súc họng bằng nước muối ấm: Súc họng bằng nước muối ấm để giảm đau họng.
• Ăn thức ăn dễ tiêu: Ăn thức ăn mềm, dễ tiêu hóa.

Lưu ý quan trọng: Việc điều trị cúm ở bà bầu cần được thực hiện dưới sự hướng dẫn của bác sĩ để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé.

Kết Luận

Phòng cúm cho bà bầu là một việc làm cần thiết và quan trọng để bảo vệ sức khỏe của cả mẹ và bé. Bằng cách thực hiện đầy đủ các biện pháp phòng ngừa như tiêm vắc xin, vệ sinh cá nhân, tăng cường hệ miễn dịch và tránh tiếp xúc với người bệnh, bà bầu có thể giảm thiểu nguy cơ mắc cúm và tận hưởng một thai kỳ khỏe mạnh. Hãy luôn nhớ rằng, sức khỏe của mẹ là nền tảng cho sự phát triển khỏe mạnh của bé yêu. Tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn cụ thể và chi tiết hơn về các biện pháp phòng cúm phù hợp với tình trạng sức khỏe của bạn.

[H2] TÁC GIẢ & KIỂM DUYỆT Y KHOA

Bài viết bởi: Biên tập viên Lê Thị Minh Ngọc
Chuyên viên Nội dung Y tế – Sức Khỏe Sinh Sản

Kiểm duyệt Y khoa bởi: Bác sĩ CK I Trần Ngọc Minh Châu
Chuyên khoa Sản phụ khoa, Bệnh viện Quốc tế Hạnh Phúc

Ngày xuất bản: 26/10/2023
Cập nhật lần cuối: 26/10/2023

Tài liệu tham khảo

• Centers for Disease Control and Prevention (CDC). (2023). Flu & Pregnancy. Truy cập từ https://www.cdc.gov/flu/highrisk/pregnant.htm
• American College of Obstetricians and Gynecologists (ACOG). (2022). Influenza Vaccination During Pregnancy.