Mang thai là một hành trình thiêng liêng và đầy ắp những điều mới mẻ. Đặc biệt với những bà bầu mang thai lần đầu, việc trang bị kiến thức về sức khỏe sinh sản, trong đó có tiêm phòng, là vô cùng quan trọng. Tiêm phòng không chỉ bảo vệ sức khỏe của mẹ mà còn giúp tạo miễn dịch cho bé yêu ngay từ trong bụng. Vậy, Tiêm Phòng Cho Bà Bầu Mang Thai Lần đầu cần lưu ý những gì? Hãy cùng FamilyCare tìm hiểu chi tiết trong bài viết này.

Vì Sao Tiêm Phòng Quan Trọng Với Bà Bầu Mang Thai Lần Đầu?

Hệ miễn dịch của phụ nữ mang thai thường suy yếu hơn bình thường để cơ thể chấp nhận sự phát triển của thai nhi. Điều này khiến bà bầu dễ mắc các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, ảnh hưởng đến cả sức khỏe của mẹ và bé. Tiêm phòng là biện pháp chủ động tạo ra kháng thể, giúp bảo vệ mẹ và bé khỏi những căn bệnh nguy hiểm như:

• Cúm: Cúm trong thai kỳ có thể gây biến chứng nghiêm trọng như viêm phổi, sảy thai, sinh non.
• Uốn ván: Uốn ván rốn ở trẻ sơ sinh là bệnh nhiễm trùng nguy hiểm, có thể gây tử vong.
• Ho gà: Ho gà có thể gây suy hô hấp, viêm phổi ở trẻ sơ sinh, đặc biệt nguy hiểm trong 6 tháng đầu đời.
• Bạch hầu: Bệnh có thể gây khó thở, suy tim, thậm chí tử vong.

Lịch Tiêm Phòng Cho Bà Bầu Mang Thai Lần Đầu Chi Tiết

Dưới đây là lịch tiêm phòng được khuyến cáo cho bà bầu mang thai lần đầu. Tuy nhiên, mẹ bầu cần tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn cụ thể và điều chỉnh lịch tiêm phù hợp với tình trạng sức khỏe cá nhân.

Các Loại Vắc-xin Nên Tiêm Trước Khi Mang Thai

Tốt nhất, mẹ bầu nên hoàn thành các mũi tiêm phòng cần thiết trước khi có kế hoạch mang thai, bao gồm:

• Sởi – Quai bị – Rubella (MMR): Vắc-xin này giúp phòng ngừa các bệnh có thể gây dị tật bẩm sinh nghiêm trọng cho thai nhi. Nên tiêm ít nhất 1 tháng trước khi mang thai.
• Thủy đậu: Thủy đậu trong thai kỳ có thể gây viêm phổi, viêm não, dị tật bẩm sinh cho bé. Nên tiêm ít nhất 3 tháng trước khi mang thai.
• Uốn ván – Bạch hầu – Ho gà (Tdap): Nếu chưa tiêm Tdap trước đó, mẹ bầu nên tiêm trước khi mang thai để bảo vệ bản thân và em bé.
• Viêm gan B: Nếu chưa có miễn dịch, mẹ bầu nên tiêm phòng viêm gan B để tránh lây truyền bệnh cho con.

Các Loại Vắc-xin Nên Tiêm Trong Thai Kỳ

Một số loại vắc-xin an toàn và được khuyến cáo tiêm trong thai kỳ, bao gồm:

• Cúm: Nên tiêm vắc-xin cúm bất hoạt (không phải vắc-xin sống) vào bất kỳ thời điểm nào trong thai kỳ.
• Uốn ván – Bạch hầu – Ho gà (Tdap): Nên tiêm Tdap trong khoảng tuần 27-36 của thai kỳ để truyền kháng thể cho bé, giúp bảo vệ bé khỏi bệnh ho gà trong những tháng đầu đời. Theo khuyến cáo của CDC, mẹ bầu nên tiêm Tdap ở mỗi lần mang thai, bất kể đã tiêm trước đó hay chưa.

Các Loại Vắc-xin Cần Thận Trọng Khi Tiêm Cho Bà Bầu

Một số loại vắc-xin không được khuyến cáo hoặc cần thận trọng khi tiêm cho bà bầu, bao gồm:

• Vắc-xin sống: Các loại vắc-xin sống như MMR, thủy đậu không được tiêm trong thai kỳ vì có nguy cơ gây hại cho thai nhi.
• Vắc-xin HPV: Chưa có đủ dữ liệu về độ an toàn của vắc-xin HPV trong thai kỳ, do đó không nên tiêm trong thời gian này.

Lưu Ý Quan Trọng Khi Tiêm Phòng Cho Bà Bầu

Để đảm bảo an toàn và hiệu quả khi tiêm phòng trong thai kỳ, mẹ bầu cần lưu ý những điều sau:

• Tham khảo ý kiến bác sĩ: Trước khi tiêm bất kỳ loại vắc-xin nào, mẹ bầu cần tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn cụ thể và đánh giá nguy cơ, lợi ích.
• Thông báo cho nhân viên y tế: Cho nhân viên y tế biết về tình trạng sức khỏe hiện tại, tiền sử dị ứng, và các loại thuốc đang sử dụng.
• Theo dõi sau tiêm: Sau khi tiêm, mẹ bầu cần ở lại cơ sở y tế khoảng 15-30 phút để theo dõi các phản ứng phụ có thể xảy ra.
• Xử lý các phản ứng phụ: Các phản ứng phụ thường gặp sau tiêm bao gồm đau nhức, sưng tấy tại chỗ tiêm, sốt nhẹ. Mẹ bầu có thể chườm lạnh, uống thuốc hạ sốt (paracetamol) theo chỉ dẫn của bác sĩ.
• Không tự ý mua thuốc: Tuyệt đối không tự ý mua thuốc hoặc điều trị các phản ứng phụ tại nhà.

Chế Độ Dinh Dưỡng Và Sinh Hoạt Sau Tiêm Phòng

Sau khi tiêm phòng, mẹ bầu nên chú ý đến chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt để tăng cường sức đề kháng và giúp cơ thể nhanh chóng phục hồi:

• Uống đủ nước: Uống đủ nước giúp cơ thể thải độc và giảm các triệu chứng khó chịu.
• Ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng: Bổ sung các loại thực phẩm giàu vitamin, khoáng chất, protein để tăng cường hệ miễn dịch. Tham khảo thêm thông tin về dinh dưỡng cho bà bầu.
• Nghỉ ngơi đầy đủ: Tránh làm việc quá sức, ngủ đủ giấc để cơ thể có thời gian phục hồi.
• Vận động nhẹ nhàng: Tập thể dục nhẹ nhàng giúp tăng cường lưu thông máu và giảm căng thẳng.

Kết luận

Tiêm phòng là một phần quan trọng trong chăm sóc sức khỏe bà bầu mang thai lần đầu. Việc trang bị đầy đủ kiến thức về lịch tiêm phòng, các loại vắc-xin an toàn và những lưu ý quan trọng sẽ giúp mẹ bầu bảo vệ sức khỏe của bản thân và bé yêu một cách tốt nhất. Hãy nhớ tham khảo ý kiến bác sĩ để có kế hoạch tiêm phòng phù hợp và an toàn nhất.

[H2] TÁC GIẢ & KIỂM DUYỆT Y KHOA

Bài viết bởi: Biên tập viên Lê Thị Minh Ngọc
Chuyên viên Nội dung Y tế – Sức Khỏe Sinh Sản

Kiểm duyệt Y khoa bởi: Bác sĩ CK I Trần Ngọc Minh Châu
Chuyên khoa Sản phụ khoa, Bệnh viện Quốc tế Hạnh Phúc

Ngày xuất bản: 15/11/2023
Cập nhật lần cuối: 15/11/2023

Tài liệu tham khảo

• Centers for Disease Control and Prevention (CDC). (2023). Vaccines During Pregnancy. Retrieved from https://www.cdc.gov/vaccines/pregnant/index.html
• American College of Obstetricians and Gynecologists (ACOG). (2023). Vaccination During Pregnancy.